Maand: <span>januari 2016</span>

Zorgen voor sterke emoties

Ditmaal een hoofdstuk uit het boek Mindfulness van de Vietnamese boeddhistische monnik Thich Nhat Hanh.

We zijn van nature geneigd om sterke emoties als woede of verdriet weg te willen drukken.  Of juist met een destructieve actie op te reageren. Maar sterke emoties zijn als een klein kind en hebben aandacht nodig. Wanneer een baby huilt, neemt zijn moeder hem  in haar armen en luistert en kijkt om te zien wat er aan scheelt. De liefdevolle handeling waarbij de baby met tederheid wordt vastgehouden, sust het leed van de baby al. Zo kunnen wij ook onze emoties omarmen, dan voelen we meteen verlichting. We hoeven verdriet, woede en pijn niet af te wijzen.

Als we ons oefenen om aanwezig te zijn voor onze sterke emoties, zal de energie van vriendelijkheid en zorgzaamheid de woede of verdriet verminderen. Een sterke emotie is als een storm. Bij een storm schuilen we in huis of zoeken een andere veilige plek. Bij een emotionele storm moeten we uitvinden hoe we ons daartegen kunnen beschermen en een veilige plek creëren.

Oefening
Elke keer dat er verdriet of woede opkomt, moet je daar mee om kunnen gaan. Omdat je woede en verdriet deel van je uitmaken, heeft het geen zin om je ertegen te verzetten. Ga in plaats daarvan rustig zitten, houd je rug recht, concentreer je op je ademhaling en sluit alle deuren van je zintuigen.  Kijk niet, luister niet en blijf niet denken aan dat wat je als oorzaak van je lijden ziet: die ene zin, daad of nieuws. Ga terug naar jezelf, neem de controle over je ademhaling, volg je ademhaling. Bewust ademen is een anker. Adem heel lang en diep, vol aandacht. Let op je onderbuik en voel dat je buik samentrekt wanneer je uitademt en uitzet wanneer je inademt. Houd je aandacht op je onderbuik. Zeg tegen jezelf: Ik heb vele stormen doorstaan. Elke storm gaat voorbij, geen enkele storm blijft hier voor eeuwig. Ook dit zal voorbij gaan.

Laat je emoties voorbijgaan. Je weet nu dat je het vermogen hebt om jezelf te beschermen, dat je kunt omgaan met je emotionele stormen. Keer op keer…..

Haastige spoed….

Na een week in stilte te hebben doorgebracht, viel het me op hoe snel wij lopen. Kijk maar eens goed om je heen (of naar jezelf), iedereen rent bijna over straat. Gehaast alsof er geen tijd verloren mag gaan tussen dat wat je net afgerond hebt en het volgende wat je alweer te doen staat.

We leven in een snelle maatschappij, presteren is de norm en we willen meer en beter van wat we al hebben. Dit maakt dat we steeds harder rennen. Ziek zijn hoort daar niet bij en roept alleen maar ergenis op. Een soort hinderlijk obstakel wat we even snel aan de kant moeten duwen. “Geef me maar een pilletje zodat ik weer verder kan”.  We vergeten daarbij dat juist die leefstijl die we ons aangeleerd hebben, onze ziekte mede veroorzaakt. Zeker als het gaat om psychische klachten als oververmoeidheid, stress, slapeloosheid, angst en burn-out.

We bezitten in ons lichaam twee soorten zenuwstelsels. Het sympatisch zenuwstelsel zorgt ervoor dat ons lichaam tot actie kan overgaan. Het verhoogt bijvoorbeeld de hartslag en maakt dat er adrenaline door ons lijf gaat. Het maakt ons klaar om te ‘vechten of te vluchten’. Het parasympatisch zenuwstelsel zorgt ervoor dat ons lichaam tot rust komt.  Het verlaagt de hartslag en zorgt dat er voldoende zuurstof naar onze organen gaat. Het zorgt ervoor dat we kunnen herstellen. 
Door maar te blijven doorrennen in onze drukke maatschappij staat het sympatische zenuwstelsel te lang en te vaak ‘aan’. En het parasympatische zenuwstelsel staat bijna altijd ‘uit’. Ons lichaam kan dat niet voor lange tijd bolwerken en klachten ontstaan.

Nu hoef je niet per se een week in een klooster te gaan zitten om het evenwicht te herstellen. Het kan ‘makkelijker’. Benut de tijd tussen afspraken bijvoorbeeld hiervoor. In plaats van snel te rennen naar het volgende, de tijd besteden aan even rust te zoeken. Letterlijk misschien zelfs even stil staan en om je heen te kijken waar je langs komt. Misschien kun je even stil staan bij wat je voelt, opluchting over iets dat je afgerond hebt of de vermoeidheid die je voelt. Zo kan je hartslag wat omlaag, je spijsvertering zijn werk doen (of merk je juist dat je honger hebt) en je geest wat kalmeren.

Even ademhalen, ipv te rennen. Het kan het verschil zijn tussen de dag doorkomen of uitgeput thuis op de bank ploffen.

Effect van de digitale wereld op ons brein, relaties en ons leven

Een leven zonder een digitale vorm van communiceren is niet meer denkbaar. Dat je dit leest, betekent al dat je op een scherm zit te kijken van je telefoon, computer of tablet. En waarschijnlijk heb je al je mail bekeken, nieuws gelezen en die leuke foto van je vrienden geliked. Niets mis mee toch? Nee,  in zekere mate niet. Het internet en sociale media heeft onze wereld groter gemaakt. Het maakt het makkelijker om contact te blijven houden met mensen die verder weg wonen, geld bijeen te krijgen voor een bijzonder project of misstanden onder de aandacht te brengen die we anders nooit te horen hadden gekregen.

Waar ik hier vooral voor wil pleiten is een meer bewust gebruik van de digitale wereld en vooral wanneer de nadelen groter worden dan de voordelen. De term socialbesitas bestaat al en refereert naar verslaafd zijn aan sociale media. Angst om iets te missen en dus voortdurend moeten kijken op de smartphone of tablet. Vooral onder jongeren komt dit gedrag sterk voor met name ook door hun natuurlijke neiging om ergens bij te willen horen en iedereen twittert, facebooked of whatsapped. Iedereen zal zich herkennen in dat ‘even de e-mail checken’ snel en ongemerkt verandert in een uur bezig zijn met lezen, typen, surfen en twitteren. Er zit iets verslavends in en maakt dat we vooral met de buitenwereld bezig zijn en veel minder met onszelf en onze naasten (of die appen we ook even:).
Daarbij komt dat het’s avonds kijken op zogenaamde back light schermen maken dat we minder goed kunnen slapen, de biologische klok wordt voor de gek gehouden met het licht en blijft in de waakstand.  Bij de meeste mensen ligt de smartphone ook naast het bed om op te laden wat voor onrust kan zorgen of door bliebjes of de neiging om toch even te willen kijken.

Je zou nog kunnen beargumenteren dat gebruik van social media socialer maakt, het zit immers in de term niet waar? Voor een deel is het ook zo, je bent betrokken bij wat er gebeurt in iemands leven. Het contact is alleen erg eendimensionaal en eenrichtingsverkeer. Dan Siegel, een neuropsychiater, geeft aan dat we in digitale connectie met elkaar vooral focussen op de tekst en niet de context. We missen het non-verbale deel van communiceren wat oh zo belangrijk is voor het subtiele van de boodschap en de echtheid, het gevoel (het hart) van de boodschap. Het gevoel van oprechte verbinding met elkaar zit vooral in de non-verbale signalen; in het oogcontact, de gezichtsuitdrukking, de gebaren, de intonatie, de lichaamshouding, aanraking. En dit is alleen mogelijk in een face-t0-face, open gesprek.
Dus zo nu en dan even offline zijn voor jezelf, geeft meer rust en meer slaap. Praat ook echt met je vrienden en leg je telefoon in de nacht lekker beneden aan de oplader. De digitale wereld is mooi en draagt bij aan onze wereld maar hoeft en kan de echte wereld nooit vervangen.