Wijsheid 👩
Nawal El Saadawi: ‘We moeten onze opvatting over wat succes is veranderen. Het is noch geld, noch beroemdheid, noch macht: het is het vermogen om de wereld een betere plek te maken om in te leven.’
Categorie: <span>Uncategorized</span>
Veranderingen in je brein en leven?
In het recent uitgegeven boek Meditatie brengen Daniel Goleman en Richard Davidson, als ervaringsdeskundigen én wetenschappers, verslag uit van al meer dan dertig jaar onderzoek naar het blijvende effect van meditatie, al ver voordat meditatie in het Westen populair werd. Wat voor effect heeft meditatie op ons brein, onze gewoonten, onze genen? Zijn er veranderingen waar te nemen op de langere termijn?
Wat gebeurt er in de hersenen als we aan het mediteren zijn?
Als eerste wordt de prefrontale cortex actiever, die zich onder andere bezig houdt met keuzes maken, plannen en aandacht. Ook wordt het limbisch systeem in werking gesteld, waaronder de amygdala. Deze houdt zich bezig houden met emotionele reacties, zoals woede en angst. Als de amygdala actiever wordt, wordt de activiteit in het limbisch systeem juist lager waardoor emoties beter onder controle kunnen worden gehouden. Je prefrontale gebieden kunnen nu effectiever functioneren en dus kun je ook je focus beter vasthouden.
Daarnaast wordt ook de insula actiever. Er wordt gedacht dat dit de oorzaak is van het gekke gevoel dat je soms in je lichaam voelt als je bijvoorbeeld een ‘bodyscan’ doet. De insula is een gebied wat bij psychische stoornissen vaak juist een verminderde activiteit heeft en daarom zou mediteren een heel positief effect hebben.
De voordelen
Er zijn heel veel onderzoeken gedaan naar de positieve effecten van mindfulness en andere vormen van meditatie, maar volgens neurowetenschapper Richard Davidson en wetenschapsjournalist Daniel Goleman zijn er maar een paar studies die serieus genomen mogen worden. Uit deze onderzoeken blijkt dat er vier echt duidelijke voordelen zijn, namelijk een betere focus, beter omgaan met stress, een beter geheugen en beter gedrag.
De onderzoeken laten zien dat mensen die regelmatig aan mindfulness doen, zich beter kunnen concentreren en dus productiever zijn. Maar er zit wél een addertje onder het gras, want dit resultaat kun je alleen bereiken als je drie dagen achter elkaar 10 minuten mediteert. Ook werd door serieuze studies aangetoond dat mediteren helpt om rustiger te blijven tijdens stressvolle momenten. De amygdala wordt minder snel getriggerd, dan bij mensen die niet aan mindfulness doen. Dat betekent dat de hersenen minder snel in de vecht- of vluchtmodus springen, wat normaal gesproken de lichamelijk reactie op stress is.
Mensen die bewust aan mindfulness doen, laten in onderzoek ook een beter (korte termijn)geheugen zien. Zo werd bij studenten die een mindfulness training hadden gevolgd tijdens hun opleiding een hogere afstudeercijfer gemeten dan bij studenten die deze training niet hadden gevolgd (gemiddeld 16% hoger!). Last but not least kan mindfulness de houding van mensen op een positieve manier beïnvloeden. Er is aangetoond dat bij mensen die mediteren meer activiteit in de hersenen is, delen die betrokken zijn bij zorg, gulheid en vriendelijkheid. Je wordt dus een ‘beter mens’ voor je medemens. Binnen sportteams bevordert dit bijvoorbeeld de teamprestatie.
Kort samengevat kan Mindfulness een blijvend effect hebben maar dan moet het wel onderdeel van je leven worden waarbij je met regelmaat (liefst elke dag) mediteert om het meeste effect te sorteren.
Effect van de digitale wereld op ons brein, relaties en ons leven
Een leven zonder een digitale vorm van communiceren is niet meer denkbaar. Dat je dit leest, betekent al dat je op een scherm zit te kijken van je telefoon, computer of tablet. En waarschijnlijk heb je al je mail bekeken, nieuws gelezen en die leuke foto van je vrienden geliked. Niets mis mee toch? Nee, Â in zekere mate niet. Het internet en sociale media heeft onze wereld groter gemaakt. Het maakt het makkelijker om contact te blijven houden met mensen die verder weg wonen, geld bijeen te krijgen voor een bijzonder project of misstanden onder de aandacht te brengen die we anders nooit te horen hadden gekregen.
Waar ik hier vooral voor wil pleiten is een meer bewust gebruik van de digitale wereld en vooral wanneer de nadelen groter worden dan de voordelen. De term socialbesitas bestaat al en refereert naar verslaafd zijn aan sociale media. Angst om iets te missen en dus voortdurend moeten kijken op de smartphone of tablet. Vooral onder jongeren komt dit gedrag sterk voor met name ook door hun natuurlijke neiging om ergens bij te willen horen en iedereen twittert, facebooked of whatsapped. Iedereen zal zich herkennen in dat ‘even de e-mail checken’ snel en ongemerkt verandert in een uur bezig zijn met lezen, typen, surfen en twitteren. Er zit iets verslavends in en maakt dat we vooral met de buitenwereld bezig zijn en veel minder met onszelf en onze naasten (of die appen we ook even:).
Daarbij komt dat het’s avonds kijken op zogenaamde back light schermen maken dat we minder goed kunnen slapen, de biologische klok wordt voor de gek gehouden met het licht en blijft in de waakstand. Â Bij de meeste mensen ligt de smartphone ook naast het bed om op te laden wat voor onrust kan zorgen of door bliebjes of de neiging om toch even te willen kijken.
Je zou nog kunnen beargumenteren dat gebruik van social media socialer maakt, het zit immers in de term niet waar? Voor een deel is het ook zo, je bent betrokken bij wat er gebeurt in iemands leven. Het contact is alleen erg eendimensionaal en eenrichtingsverkeer. Dan Siegel, een neuropsychiater, geeft aan dat we in digitale connectie met elkaar vooral focussen op de tekst en niet de context. We missen het non-verbale deel van communiceren wat oh zo belangrijk is voor het subtiele van de boodschap en de echtheid, het gevoel (het hart) van de boodschap. Het gevoel van oprechte verbinding met elkaar zit vooral in de non-verbale signalen; in het oogcontact, de gezichtsuitdrukking, de gebaren, de intonatie, de lichaamshouding, aanraking. En dit is alleen mogelijk in een face-t0-face, open gesprek.
Dus zo nu en dan even offline zijn voor jezelf, geeft meer rust en meer slaap. Praat ook echt met je vrienden en leg je telefoon in de nacht lekker beneden aan de oplader. De digitale wereld is mooi en draagt bij aan onze wereld maar hoeft en kan de echte wereld nooit vervangen.