Effect van de digitale wereld op ons brein, relaties en ons leven

Een leven zonder een digitale vorm van communiceren is niet meer denkbaar. Dat je dit leest, betekent al dat je op een scherm zit te kijken van je telefoon, computer of tablet. En waarschijnlijk heb je al je mail bekeken, nieuws gelezen en die leuke foto van je vrienden geliked. Niets mis mee toch? Nee,  in zekere mate niet. Het internet en sociale media heeft onze wereld groter gemaakt. Het maakt het makkelijker om contact te blijven houden met mensen die verder weg wonen, geld bijeen te krijgen voor een bijzonder project of misstanden onder de aandacht te brengen die we anders nooit te horen hadden gekregen.

Waar ik hier vooral voor wil pleiten is een meer bewust gebruik van de digitale wereld en vooral wanneer de nadelen groter worden dan de voordelen. De term socialbesitas bestaat al en refereert naar verslaafd zijn aan sociale media. Angst om iets te missen en dus voortdurend moeten kijken op de smartphone of tablet. Vooral onder jongeren komt dit gedrag sterk voor met name ook door hun natuurlijke neiging om ergens bij te willen horen en iedereen twittert, facebooked of whatsapped. Iedereen zal zich herkennen in dat ‘even de e-mail checken’ snel en ongemerkt verandert in een uur bezig zijn met lezen, typen, surfen en twitteren. Er zit iets verslavends in en maakt dat we vooral met de buitenwereld bezig zijn en veel minder met onszelf en onze naasten (of die appen we ook even:).
Daarbij komt dat het’s avonds kijken op zogenaamde back light schermen maken dat we minder goed kunnen slapen, de biologische klok wordt voor de gek gehouden met het licht en blijft in de waakstand.  Bij de meeste mensen ligt de smartphone ook naast het bed om op te laden wat voor onrust kan zorgen of door bliebjes of de neiging om toch even te willen kijken.

Je zou nog kunnen beargumenteren dat gebruik van social media socialer maakt, het zit immers in de term niet waar? Voor een deel is het ook zo, je bent betrokken bij wat er gebeurt in iemands leven. Het contact is alleen erg eendimensionaal en eenrichtingsverkeer. Dan Siegel, een neuropsychiater, geeft aan dat we in digitale connectie met elkaar vooral focussen op de tekst en niet de context. We missen het non-verbale deel van communiceren wat oh zo belangrijk is voor het subtiele van de boodschap en de echtheid, het gevoel (het hart) van de boodschap. Het gevoel van oprechte verbinding met elkaar zit vooral in de non-verbale signalen; in het oogcontact, de gezichtsuitdrukking, de gebaren, de intonatie, de lichaamshouding, aanraking. En dit is alleen mogelijk in een face-t0-face, open gesprek.
Dus zo nu en dan even offline zijn voor jezelf, geeft meer rust en meer slaap. Praat ook echt met je vrienden en leg je telefoon in de nacht lekker beneden aan de oplader. De digitale wereld is mooi en draagt bij aan onze wereld maar hoeft en kan de echte wereld nooit vervangen.